Beton kalitesi nasıl anlaşılır? Hazır beton basınç dayanım testleri nasıl yapılmakta ve numuneler nasıl hazırlanmaktadır? Yani işin mutfağında nasıl bir hazırlık ve işlem yapılmaktadır?
Bu soruların cevabını merak ediyorsanız okumaya devam edin…
Hazır beton üretilirken yaş halde olup, belli bir süre sonra oluşan kimyasal tepkimelerle çimento ile agrega arasında oluşan bağlar sayesinde beton sertleşir ve dayanım kazanır. Çimento ile agrega arasında oluşan bu bağlar ne kadar güçlü ve çok olursa beton dayanımı o kadar fazla olur. Çok fazla teknik detayına girmeden bağların yapısı hakkında şöyle bir örnek verilebilir; iki kaya düşünün bu kayaları birbirine bağlayabilmek için halat kullandığımızı… Halat ne kadar güçlü ve bu kayaların etrafına ne kadar çok bağlarsak bu iki kayanın birbirinden ayrılması o kadar güç olur. İşte bu halatların oluşturduğu bu bağlar, çimentonun agrega arasında yaptığı kimyasal bağ gibidir. Burada bütün mesele bu bağların daha güçlü olmasıdır.
Uygulamada beton kalitesinin nasıl ölçüldüğüne bakalım. Şantiyelerde beton dökülürken yetkili yapı test laboratuvar firmaları ve isteyen üretici firmalar da şantiyede 15x15x15 boyutlarında genelde 5 veya 6 adet numune alır. Ancak yeni yapılan yasal düzenlemelerde TS 13515’e numune alım planı uygulanır.
Şantiyede alınan beton numunesi ertesi gün numune prizini aldıktan sonra şantiyeden alınır ve laboratuvara götürülür. Numune sertleşmeden alınırsa yolda araç içinde sarsıntı ve titreşimden dolayı zarar görür yani prizini almayan beton diğer bir deyişle daha yeni oluşmaya başlayan çimento bağları sarsıntıdan dolayı mikro düzeyde kırılmaya ve bir daha onarılamayan bir yapının oluşmasına neden olur. O yüzden numune sertleşmeden yani prizini almadan şantiyeden alınmaz.
Laboratuvara getirilen numune hemen kür havuzlarına konur.
- Beton_Kür_Havuzu.jpg
Kür havuzlarında suyun içinde numuneler bekletilir ve bazıları 7. günde, bazıları ise 28. günde pres makinesinde kırılarak beton sınıfının basınç dayanımına bakılır. 7. günde kırım yapılmasının sebebi 28 günlük basınç dayanım sonucunun yaklaşık olarak tahmin edilmesini sağlamak ve şayet bir anormal durum var ise 7. günde beton üretimine ve uygulamasına müdahale etmektir. Bu sebeple üretici firmalar genelde 7 günlük basınç dayanım sonucunun dışında 2 veya 3. günde de numune kırıp basınç dayanım sonuçlarına bakarlar. Böylece üretimde herhangi bir sıkıntı var ise 2. veya 3. günde müdahale edilmiş olunur.
Böylece 28. gün sonunda numunenin pres makinesındaki kırım sonucu MPa, Kgf veya N/mm² olarak basınç dayanım sonucunu verir. İşte bu sonuç beton sınıfının gerçekten istenen sınıf olup olmadığını gösterir.
- Beton_Pres_Makinesi.jpg
 |
| Kırılmış_beton_numunesi.jpg |
